Windows 10? Wolę przeżyć szok przejścia na MacBooka

Minął dokładnie miesiąc od debiutu systemu operacyjnego Windows 10. Oprogramowanie to oferowane jest użytkownikom Windowsa 7 i 8.1 za darmo. Microsoft co kilka dni chwali się kolejnymi milionami nowych urządzeń, na których Windows 10 został zainstalowany. W trąby idzie para w słowach "to nasz wielki sukces!". Ich sukces. To prawda. Ja z platformy Windows wysiadam, mimo że jestem z nią od ponad 20 lat. Dość. Wystarczy. Nie chcę być królikiem doświadczalnym, jak w czasach Visty. Nie chcę być świnią w chlewie, jak za czasów Windowsa 8. Tym bardziej nie chcę być mrówką, którą poprzez Windowsa 10 słoń będzie mógł zdeptać w każdej chwili.

Zacznijmy od podstaw, a więc idei stojącej za systemem Windows 10. Windows 10 dla wszystkich urządzeń. Jedna platforma, jedna rzesza, jeden wódz. Świetnie, nawet jeśli odbić się od (przyznaję) złośliwego nawiązania do nazistowskich Niemiec. Spróbujmy inaczej. Jeżeli producent twierdzi, że jego produkt jest do wszystkiego, to mi automatycznie włącza się lampka z napisem "jest do niczego". No i tak jest z systemem Windows 10, który moim zdaniem jest największym zagrożeniem dla komputerów osobistych, jakie te kiedykolwiek widziały. Microsoft od ponad dekady jest spóźniony względem postępów na rynku. Od ponad dekady próbuje rynek dogonić proponując własne, nowe kierunki rozwoju. Zaraz, chwila, ktoś spóźniony chce wytyczać trendy na przyszłość? Zapraszam do systemu Windows Vista, bo to od niego wszystko się zaczęło, a Microsoft od tamtego czasu absolutnie NICZEGO się nie nauczył.

Windows Vista spadł na rynek komputerów osobistych jak kula śnieżna, która zmiotła rynek netbooków, a więc małych, tanich laptopów dla "każdego". Wprowadzono drakońskie metody kontroli, które irytowały większość użytkowników. Wprowadzono nowy interfejs. No cóż. Unowocześnić chciano Lunę z Windowsa XP, tak więc pasek zadań był niebieski, a stał się czarny. Zapamiętajcie ten kolor, bo ta kwestia jeszcze wróci. Windows Vista na komputerach sprzed jego pojawienia się działał najczęściej makabrycznie źle. Usługa SuperFetch niemal dosłownie zabijała dyski twarde, które mieląc, mieląc i mieląc, no i mieląc, tak naprawdę znacząco wydłużały czas do osiągnięcia stanu, w którym Windows Vista był faktycznie "szybszy". Microsoft był na tyle sprytny, aby usługę SuperFetch z Windowsa XP przeprojektować tak, aby Windows Vista buforował dane plików wykonywalnych już po uruchomieniu. To skracało co prawda czas uruchomienia systemu, ale realnie trzeba było po zalogowaniu się jeszcze tak naprawdę długo czekać aby dysk przestał "mielić".

Lecimy po ratunek! Windows 7 był jak plaster, do rany przyłóż. Cóż takiego Microsoft zrobił? Wycofał się z większości irytujących zmian pod maską, które wprowadził w Viście. SuperFetch dopracowano tak, aby nie zamęczał biednych talerzy dysków twardych. Wycofano się z kretyńskiej kontroli wszystkiego, co użytkownik chce zrobić z własnym komputerem. No ale to był 2009 rok. Mówi nam to coś? To dwa lata po pojawieniu się pierwszego iPhone'a i rok przed pojawieniem się pierwszego iPada. Już wtedy zastanwiałem się, kiedy Microsoft zacznie wreszcie realnie myśleć o ekranach dotykowych, bo od czasów Windows XP Tablet Edition, Microsoft był w ciemnej dżungli. Niespodzianka. Windows 7 wprowadził zupełnie nowy, większy pasek zadań, z kwadratowymi znacznikami aplikacji. Ulepszono pogląd zawartości okien, szybkie akcje, itp. Cóż. Microsoft szykuje Windowsa na erę tabletów! Ha! Ależ byłem naiwny.

Przewijamy historię szybko i trafiamy na rynkowy debiut systemu Windows 8. Jakaż to była piękna katastrofa. Microsoft uznał, że wszyscy jesteśmy kompletnymi idiotami i chcemy w naszych komputerach osobistych mieć interfejs rodem ze smartfona z Windows Phone. Uruchamiasz aplikację na pulpicie, w oknie, jak zawsze, ale chcesz uruchomić kolejną i bum, na Twoim ekranie pojawia się zajmujący całą przestrzeń panel z kafelkami. Kafelkami, z którymi tak naprawdę guzik możesz zrobić. Chodzi mi przede wszystkim o to, że pojawił się zupełnie nowy, kafelkowy interfejs, z którym nie współgrało jakieś 99,99999999% aplikacji dla Windows! Poruszasz myszką? Trudno! Próbując zamknąć OKNO na PULPCIE, prawdopodobnie wyskoczy Ci kafelkowy Panel (Charms). No i kogo to w Microsofcie obchodzi? Każdy narożnik pulpitu jest GORĄCY. Kurczę, strach myszki dotykać! Dorzućmy do tego kompletnie nieracjonalne podzielenie ustawień systemowych pomiędzy pulpitowym Panelem Sterowania i kafelkowym "ekranem" Ustawienia. Microsoft uroił sobie, że Windows 8 sprawi, iż rynek nagle zaleją komputery All-in-One z ekranami dotykowymi, no i laptopy z ekranami dotykowymi. To było po prostu oczywiste. Ktokolwiek w firmie z Redmond na coś takiego wpadł, nigdy nie powinien więcej pracować w branży IT. No dobra, ale co z tym i innymi kwestiami zrobiono?

Przed nami Windows 7, ekhm, Windows 8.1. Przypominacie sobie, czym był Windows 7 względem Visty? Wycofaniem się z pewnych zmian, które wyjątkowo irytowały użytkowników. No to mieliśmy powtórkę z rozrywki. Windows 8.1 przede wszystkim dopracowano tak, aby mniej wkurzał użytkowników komputerów. Pozwolono (hura?!) na to aby użytkownik komputera osobistego mógł logować się na PULPIT, a nie do kafelkowego horroru. Pozwolono na wyłączenie części cudownych, gorących narożników. Windows 8.1 był jakby bardziej przyjazny. Brzmi znajomo? Tak, taki był Windows 7. Hmm, co więc teraz? Co dalej?

Sytuacja platformy Windows była kiepska. Najpopularniejszym systemem operacyjnym wciąż pozostawał Windows 7, a Windowsy 8 i 8.1 nawet razem długo ledwo ciągnęły się za starymi już skarpetkami Windowsa XP. Kafelkowa rewolucja się nie udała. Pełnoekranowy Start nie wypalił. Windows Store nie wypalił. Sporo rzeczy nie wypaliło. Co by tu zatem zrobić? Może oddzielić Windowsa tabletowego od pulpitowego? Ha! Marzenia. Microsoft wybrał zupełnie inną drogę i musze przyznać, że marketingowo rozgrywa to niestety nieźle. Windows 10 to powrót (?!) Menu Start i... eee... hmm... tyle. Przynajmniej takie wrażenie można odnieść wsłuchując się w marketingową narrację Microsoftu w ostatnim półroczu. "Windows który znasz". "Znajomy Windows". Czy aby na pewno? Windows Insiderem jestem od 2014 roku i muszę przyznać, żeod samego początku byłem bardzo sceptycznie nastawiony do tego czegoś. Tak samo jak w 2005 roku gdy Microsoft ostatecznie zresetował projekt Longhorn i zaczął robić Vistę, czy jak we wrześniu 2011, gdy Microsoft zapowiedział Windowsa 8.

Windows 10 największy chaos w interfejsie użytkownika platformy Windows, jaki ta kiedykolwiek widziała. Nie chcieliście przyjść do kafelków? Żaden problem. Teraz kafelki przylazły do Was! Chcieliście Menu Start? No to macie! Zaraz, moment. Co macie? Macie wybitnie ułomne pod względem personalizacji Menu Start z... kafelkami. Owszem, Microsoft łaskawie dał możliwość usunięcia kafelków z Menu Start, ale to i tak nie zmienia tego, że w 2015 roku nie można zrobić tego, co w 2001 roku było oczywistością - swobodnego przenoszenia elementów Menu Start. Nie ma. Nie da się. No a co z pulpitem? Nowy GUI wywołuje u mnie tylko jedno skojarzenie "ktoś mi Windowsa 3.1 uruchomił w rozdzielczości HD". W Viście wszystko domyślnie miałem czarne, użytkownicy uznali, że to źle. No cóż, po Windowsie 8 i 8.1 czas na zmiany. Teraz wszystko jest domyślnie białe! Teraz na dodatek Microsoft pozwala uruchamiać kafelkowe aplikacje oknach. Kurczę, no gratulacje! Jak zobaczyłem systemowy kalkulator Windowsa 10, zmiękłem. Jak zobaczyłem systemową (też kafekową) przeglądarkę zdjęć, odpadłem. Mam, kurczę, 15-calowego smartfona! Z klawiaturą! Hybrydę jakąś! Pamiętacie co z prawami użytkownika robił Windows Vista? Witamy w przeszłości! Windows 10 odbiera użytkowniki jakąkolwiek kontrolę nad aktualizacjami. Oczywiście, ma to swoje zalety, bo z punktu widzenia Microsoftu zmniejsza się fragmentacja platformy. Z punktu widzenia użytkownika? Ten traci możliwość decydowania o tym, co chce mieć na komputerze. Jeśli dowie się, że jakaś aktualizacja jest trefna, to trudno, nie ma się jak przed nią uchronić. Microsoft może sobie nawet zdecydować o usunięciu Eksploratora plików, jeśli zechce. Użytkownik wersji Home tego nie uniknie. No tak, tak działa "Windows jako usługa".

No ale, kurczę, ten interfejs nie daje mi spokoju. W czasach gdy rynek PC się kurczy (m.in. przez Microsoft), rynek tabletów się kurczy (przez nasycenie), Microsoft "upiększa" Windowsa 10 pod kątem tabletów. No i guzik firmę obchodzi, że robi to też użytkownikom komputerów stacjonarnych czy laptopów. Nie. Wszyscy jedziecie na tym samym wózku. Wio! O Windowsie 8 mówiłem niejednokrotnie, że to przykład schizofrenii, a więc systemu, który udaje, że jest i dla tabletów i dla PC-tów. Windows 10 w tej kwestii niczego nie poprawia. Prowadzi ową schizofrenię na nowe poziomy, tylko poprzez "znajome Menu Start", udaje że jest inaczej. Chcecie się w to bawić, proszę bardzo, ale nie płaczcie za pół roku czy za rok, że na pulpicie macie wszystko tak gigantyczne i tak okrojone, że nie da się z tego korzystać. A do tego Microsoft zmierza. Nie chcieliście rewolucji kafelkowej w Ekranie Start? No to ją będziecie mieli na własnym podwórku - na pulpicie. Windows 10 jest tego zapowiedzią, a kompilacja 10532 potwierdzeniem. To właśnie w niej Microsoft powiększył systemowe menu kontekstowe, ewidentnie pod kątem tabletów. No ale Wam przyjdzie z nich korzystać na... eee... tablecetach? Nawet jeśli z tej konkretnej zmiany Microsoft się wycofa, to nie zmieni to tego, że ujawnia ona wytyczony dla Windowsa kierunek.

Od dziś tyka zegar. Dokładnie miesiąc Microsoft dał na możliwość powrotu do poprzedniej wersji Windows. Mnie to nie dotyczy bo na codziennie użytkowanych komputerach już jakiś czas temu zrezygnowałem z Windowsa 10, który pozostaje jedynie na starszej maszynie, tylko po to abym mógł oglądać ten makabryczny spektakl. Mnie Microsoft nie ma już czym przekonać. Od bycia smartfonem mam... smartfona. Laptop do pracy ma być laptopem do pracy. Laptop do gier ma być laptopem do gier. Tym, a nie królikiem doświadczalnym dla Microsoftu. Darmocha mnie nie przekonuje. Nie, nawet za darmo tego nie chcę. No ale korzystajcie, bo jest za darmo. Mnie to, że jest za darmo, wcale nie dziwi. Jeżeli producent systemu operacyjnego od ponad dekady z wersji na wersję zmienia strategie, wprowadza raz po raz poważne zmiany w interfejsie, co zmusza użytkownika do uczenia się tych samych rzeczy na nowo, to nie jest producentem godnym zaufania. Nie płaczcie, jak w Windowsie 11, czy 10.2, Microsoft całkowicie pulpit wyłączy, bo będzie mieć nową wizję. Teraz korzystacie nie z systemu operacyjnego, a USŁUGI. Microsoft rzucił użytkownikom i producentom komputerów "szach". Akceptując przejście na "usługę", akceptujecie przyjęcie "mata", bo z nowej licencji ucieczki już nie ma, a Microsoft na Waszych komputerach będzie mógł zrobić to, co tylko zechce i to Wy się będziecie musieli dostosować. Ewentualnie będziecie mogli skorzystać z aplikacji Windows Feedback i programu Windows Insider, które teraz postrzegam tylko jako świetnie przygotowany katalizator dla krytyki Windowsa 10. Ma on moim zdaniem kumulować ową krytykę i chronić Windowsa 10 przed jej wypływem do internetu. "Niech się wyżyją w kontrolowanej przez nas aplikacji". I tyle!

Co różni dziś Apple od Microsoftu? Jedno słowo: przewidywalność. Apple od poczęcia OS X wprowadza w nim zmiany stopniowo, bez wprowadzania terapii szokowych, wycofywania się z nich, wprowadza kolejnych, wycofywania się z nich, itd. Ja po prostu mam serdecznie dość tego cyrku zwanego Windowsem.