Flirt na torach, czyli ED160 rusza na szlak

Kiedy w marcu opisałem swoją podróż życia Pendolino, zapowiedziałem - co więcej, byłem tego pewien - że tekstów kolejowych będzie tutaj dużo. Tymczasem cóż, tekstów za wiele nie było, ale nie znaczy to, że tak samo mało było kolejnych kolejowych przygód. Ich było całkiem sporo, jedynie Piła jest tak wymagającym szefem, że kiedy wracałem z kolejnych pociągowych wyjazdów, zamiast móc zdać Wam z nich relacje, pokazać zdjęcia i filmy, słyszałem od razu - pojeździłeś tymi swoimi pociągami? Świetnie, to siadaj i pisz o Windowsie/nowej pralce/czymkolwiek innym. 
Wiadomo, sytuacja wyglądałaby inaczej, gdyby rzecz nie dotyczyła pociągów, a skuterów. Ja jednak wciąż wolę po szynach, a od ostatniego opisanego razu moje kontakty nie tylko z PKP Intercity, ale też z kilkoma innymi firmami kolejowymi zacieśniły się mocno i sporo pociągów zostało w tym czasie obejrzanych, osłuchanych i ojechanych. W tym ten, który dziś zaczyna wozić pasażerów, czyli ED160 - Flirt 3.

Flirtowanie jest przyjemne

Anyway. Krótko po przejechaniu się w pendolinowej kabinie (a propos - film z tegoż zdarzenia został obejrzany już pond 200 tysięcy razy) miałem przyjemność wybrać się na tor doświadczalny Instytutu Kolejnictwa pod Żmigrodem, gdzie testowany był pociąg Flirt 3 dla PKP Intercity, wyprodukowany przez konsorcjum Stadler/Newag, którego to modelu 20 sztuk właśnie zostało wprowadzonych do nowego rozkładu jazdy i będzie kursować w kategorii IC, czyli takie TLK, tylko lepsze pod względem standardu. Nie byłbym sobą, gdybym nie zrobił kilku (nastu) kółek w kabinie ;)

Rzeczywiście pociąg - choć w trakcie testów jego wnętrze nie było jeszcze w pełni przygotowane do obsługi pasażerów - zapewnia wysoki poziom komfortu.

Po pierwsze, bardzo wygodne fotele. Zdaniem sporej części osób, które miały okazję się już Flirtem przejechać, wygodniejsze niż w Pendolino. Ja osobiście się z tym nie zgadzam, ale może wynikać to z mojej konstrukcji fizycznej. Jestem osobą dość kompaktową, w fotelu najszybszego pociągu jeżdżącego po polskich torach mieszczę się znakomicie, a i braku miejsca na kolana nie odczuwam, choć muszę przyznać uczciwie - we Flirtach rozstaw foteli zapewnia więcej przestrzeni. O ile więc osobiście nie uważam foteli Flirta trzeciej generacji za wygodniejsze od tych, które zamontowano w Pendolino, to jednocześnie rozumiem, że dla wielu (zwłaszcza większych) podróżnych mogą one takie być.

Po drugie - poziom wstrząsów i drgań podczas jazdy. Bardzo niski. Pod tym względem nie jestem wcale taki pewien, czy Pendo jest od Flirta lepsze. Jeśli jechaliście pociągiem Alstomu, to na pewno poznaliście jego specyficzną charakterystykę. Dopóki siedzi się w fotelu, nie odczuwa się praktycznie żadnych drgań, a jeśli nawet, to bardzo niewielkie. Gorzej, kiedy trzeba wstać i pójść np. do przedziału barowego, a potem wrócić na swoje miejsce z kubkiem gorącej kawy. O ile wstrząsy w Pendolino są bardzo niewielkie, o tyle bujanie na boki - niezbyt energiczne, ale wystarczająco głębokie - powoduje, że idący korytarzem człowiek może się poczuć bardziej jak na statku, niż w pociągu. We Flircie tego efektu nie zauważyłem, a jechałem tym pociągiem już kilka razy, nie tylko podczas testów w Żmigrodzie, ale też chociażby do i z Nasielska, gdzie w sierpniu otwierany był pierwszy innowacyjny dworzec kolejowy. Wtedy jeszcze Flirt 3 nie miał formalnie homologacji, ale proces jej przyznawania był na tyle zaawansowany, że nie było problemu z wypuszczeniem go z grupą pasażerów na pełnoprawną trasę. W każdym razie nosił Flirt razy kilka i za każdy z tych razów nic nie trzęsło, nie bujało, nie wywoływało choroby morskiej ani nie przypominało małego fiata z bijącą oponą ;)

No i po trzecie - cisza. O tym ciężko jest powiedzieć cokolwiek więcej niż to, że po prostu jest cicho. Koledzy audiofile mogliby zastanawiać się nad charakterystyką brzmienia szumu, czy ma więcej góry, czy otula intymnym dołem, ale ja, jako typowy metalowy gitarzysta mogę powiedzieć tylko, że jest głośno, bądź że nie jest głośno. No więc we Flircie nie jest. I dopóki nie traficie na irytujących, rozmawiających przez telefon lub robiących inne hałasogenne rzeczy współpasażerów, to nie będzie.

Nie jest jednak tak, że Flirt 3 to pociąg idealny, całkowicie bez minusów. Jest jedna rzecz. Dla mnie nieistotna (moja kompaktowość dotyczy nie tylko szerokości, ale też wysokości), ale dla co wyższych pasażerów może już mieć znaczenie. Przedziały pasażerskie są dość niskie. Oczywiście większość z Was nigdy nie uderzy głową w sufit, pociąg pod tym względem spełnia wszelkie normy, ale samo wrażenie mniejszej przestrzeni jest wyraźne.

Flirt bez intrygi? No way!

Kiedy Flirty powstawały sobie cicho i spokojnie w siedleckiej fabryce, w której też miałem okazję gościć i zobaczyć, jak wygląda produkcja nowoczesnych pociągów, w wielu mediach pojawiały się nierzadko informacje o tzw. polskim pendolino, czyli pociągu Dart, którego producentem jest Pesa. Tym pociągiem też miałem okazję pojeździć, również podczas testów, również w kabinie. 

Ileż ja się o tym pociągu nie naczytałem, nie nasłyszałem. Pomijam typowe branżowe czasopisma i portale, których z różnych względów nie czytam. Skupiam się tylko na tzw. mediach głównego nurtu. Cóż w nich takiego wyczytałem? A to, że to najszybszy polski pociąg. A to, że (pozwólcie, że zacytuję) standardowo będzie się poruszał z prędkością 160 km/h, ale możliwości ma o wiele większe - sięgające nawet 250 km/h. No i oczywiście klasyk - po co było kupować Pendolino, skoro jest Dart.

Także tak. Żeby nie było, że tylko sieję hejt, kilka faktów.

• Najszybszy polski pociąg? Zgodnie z informacjami podawanymi przez producenta, podczas testów homologacyjnych Dart osiągnął prędkość 200 km/h. Nie byłem przy tym, ale skoro uzyskał homologację na 160 km/h, to zapewne rzeczywiście dwieście pojechał. Jednak wciąż nie czyni go to najszybszym polskim pociągiem, gdyż takim jest wyprodukowany przez nowosądecki Newag Impuls 45WE, który pod koniec sierpnia rozpędził się do 226 km/h. Byłem wtedy w kabinie, widziałem na własne oczy. I stwierdzam, że miał jeszcze sporo luzu na nastawniku. Ale ok, Dart pojechał 200 km/h wcześniej, niż Impuls 45WE osiągnął swój rekord. Może więc chociaż przez chwilę pojazd Pesy był najszybszym polskim pociągiem? Nie. Również wtedy rekord należał do Impulsa (w nieco innym wariancie) i wynosił 211 km/h. A więc Dart od Pesy nie jest i nie był nawet przez moment najszybszym polskim pociągiem.
• Możliwości wynoszące nawet 250 km/h? Zdecydowanie nie. I nie jest to wyłącznie kwestia rozpędzenia pociągu. Nawet jeśli to byłoby możliwe, to pozostaje konstrukcja Darta, która absolutnie nie pozwala jazdę przez ten pociąg z tak dużą prędkością eksploatacyjną. Najprostszy przykład - Dart nie spełnia wymogu szczelności ciśnieniowej. Bez wdawania się w szczegóły. Sam fakt, że jakiś pojazd można rozpędzić do określonej prędkości nie oznacza jeszcze, że będzie on kiedykolwiek mógł z tą prędkością przewozić pasażerów. Zdają sobie z tego sprawę włodarze przywołanego wcześniej Newagu, którzy mimo osiągnięcia rekordowej prędkości wcale nie spieszą się z zapowiedziami (ani nawet sugestiami), że ich Impuls kiedykolwiek będzie jeździł szybciej, niż 160 km/h. Osiągnięcie tak wysokiej prędkości jest wykorzystywane jedynie jako miernik jakości pewnych zastosowanych rozwiązań, z których będzie można skorzystać przy projektowaniu kolejnych pociągów. Tak samo Dart - nawet jeśli kiedyś uda się go rozbujać do wyższej prędkości, to eksploatacyjnie i tak nie przekroczy on 160 km/h.
• Dobra, muszę jedno Dartowi przyznać. Jest całkiem ładny w środku, a przede wszystkim przedziały pasażerskie są znacznie wyższe niż we Flirtach. Wrażenie przestrzenności jest większe. Pod względem komfortu natomiast Dartowi do Flirta oraz Pendolino (a nawet do newagowego Impulsa) sporo jeszcze brakuje, a przynajmniej brakowało podczas testów. Było głośniej, odczuwalne były wstrząsy i drgania. Zaznaczam - na tym samym torze. No i o ile Flirt nie miał problemu z rozpędzeniem się do 160 km/h, to Dartowi udało się na tym samym odcinku testowym osiągnąć 152 km/h. Ale cóż, jestem wyrozumiały i kładę to na karb nieco gorszych warunków pogodowych.
• Kilka innych historii, o których jednak mam - przyjmując na chwilę nomenklaturę policyjno-prokuratorską - wyłącznie wiedzę operacyjną, ale przełożenie jej na wiedzę procesową musi jeszcze chwilę potrwać.

Po co o tym piszę?  Z prostego powodu. Wokół Darta było mnóstwo szumu. Aj waj, cuda na kiju. Tymczasem. 10. grudnia PKP Intercity odebrało dwudziesty, a więc ostatni pociąg Flirt 3, a tym samym Konsorcjum Stadler/Newag w pełni zrealizowało i zakończyło kontrakt na dostawę 20 pociągów. Przed czasem. Na ten sam dzień liczba odebranych Dartów wynosiła jeden (słownie: jeden). Do ostatecznego terminu nie zostało wiele. Czy przez ten czas producentowi uda się przekazać 19 kolejnych homologowanych pociągów? Jak mawiał klasyk - nie chcę być złą Kasandrą. Ale nie liczę na to zbyt mocno. Fakty są jasne. Dziś wchodzi w życie nowy rozkład jazdy, a wraz z nim na torach pojawiają się Flirty trzeciej generacji. Na polskie pendolino wożące pasażerów trzeba jeszcze trochę (albo i bardzo trochę, na co osobiście stawiam) poczekać. O to jednak zapytam podczas dzisiejszej (będzie za kilka godzin) konferencji prasowej z okazji wprowadzenia nowego rozkładu jazdy i rozpoczęcia regularnych kursów nowych pociągów. 

Flirtu z koleją ciąg dalszy. Nastąpi

Obiecałem Wam wiele tekstów kolejowych. One nastąpią, obiecuję. Już teraz przygotowuję dla Was poczet lokomotyw polskich, czyli zestawienie wszystkich (dobra, prawie wszystkich, wszystkich się nie da) lokomotyw elektrycznych jeżdżących po polskich torach. Szczegóły techniczne, różnice między poszczególnymi wersjami tych samych modeli (czym się różnią między sobą siódemki - jeśli do tego dojdę, zasłużę na Pulitzera), wnętrza i przejazdy każdym z opisywanych pojazdów. Będzie się działo.
Pracuję też nad tekstami kolejowo-śledczymi, czyli staram się odpowiedzieć na pytanie, jak naprawdę wyglądał tzw. przetarg na Pendolino.
A poza tym jeżdżę, oglądam, testuję, robię zdjęcia i spotykam się z kolejnymi Paniami Rzecznik, nie tylko w PKP Intercity, ale też w innych firmach związanych z koleją.  

Więc. Mam nadzieję, że na kolejny tekst kolejowy będziecie musieli czekać dużo krócej, niż czekaliście na ten.